Nasz cel
Szanowni Mieszkańcy Chełmska Śląskiego! Obywatele, sąsiedzi.
Już od wielu lat w głowach wielu mieszkańców rodziły się myśli czy Chełmsko Śląskie zostanie kiedykolwiek zauważone jako piękne barokowe miasteczko z historią i tradycjami tkackimi, a co się z tym wiąże - odrestaurowane. Czy zostanie kiedykolwiek wykorzystany potencjał tej miejscowości, gdzie większość mieszkańców a przede wszystkim turystów określa go właśnie w ten sposób, miasteczko Chełmsko Śląskie.
Wnioski jakie zostały wyciągnięte z obserwacji, dyskusji z wieloma ludźmi z całej Polski, a także z zagranicy są jednoznaczne: aby mogło to wszystko zaistnieć, musi wrócić tutaj samorządność i muszą zostać odzyskane prawa miasta. Innej możliwości rozwoju nie ma. Droga bez samorządności, w której, tak duża miejscowość jest obecnie od ponad 80 lat pokazuje, że nadszedł czas na podjęcie inicjatywy i dążenie do poprawy jakości życia mieszkańców i wizerunku miejscowości w sferze lokalnej jak i ogólnopolskiej.
Ponad 20 lat temu mieszkańcy, postanowili tak jak my dzisiaj , uczynić Chełmsko Śląskie lepszym. Odbyły się konsultacje społeczne, przeprowadzono wiele debat, stworzono audyty finansowe nt czy Chełmsko Śląskie jako odrębna jednostka administracyjna miałaby co do ekonomicznego punktu widzenia prawo funkcjonowania. Wiele pracy ówczesnych miłośników, pokazywało iż ten pomysł mógłby się urealnić. Lecz z różnych politycznych powodów został on po prostu wyciszony.
Dzisiaj w 2025 roku wracamy ze zbliżoną intencją, lecz nie chcemy odłączać się od Gminy Lubawka, dzisiaj naszym celem jest uczynienie Chełmska Śląskiego drugim miastem w Gminie Lubawka. Jako drugie miasto w gminie miałoby ono szanse na dalszy rozwój i skuteczniejsze pozyskiwanie unijnych środków na inwestycje z różnych programów.
Pomysł przywrócenia praw miejskich dla Chełmska Śląskiego - miejsca z bogatą historią, zasługuje na pochylenie się nad tą sprawą, tak ważną dla mieszkańców jak i całej społeczności , to szansa szansa na rozwój. Mieszkańcy pragną być dostrzegani, mieć wpływ na przyszłość. Wspólnota, tradycja, kultura – to wszystko zasługuje na nową jakość życia i godne miejsce w regionie. Czas na zmiany.
Piszą o nas
Nasze Wspaniałe Chełmsko
oczami i słowami innych
Prawa miejskie
Dzisiaj chcemy powrócić do pytania: Czy to historyczne miejsce doczeka się odzyskania praw miejskich, jakie miało jeszcze przed wojną i krótko po niej?
Co roku słyszymy o zmianach administracyjnych na mapie Polski , kolejne miejscowości odzyskują utracony status miasta. Dlaczego nie mogłoby to się wydarzyć tutaj, przecież okazuje się, że jest to nadal realny scenariusz.
Aby odzyskać lub uzyskać prawa miejskie, miejscowość powinna spełnić większość wymienionych poniżej warunków :
1. Przestrzenno-urbanistyczne
- Posiadanie odpowiedniej infrastruktury komunalnej
- Posiadanie miejskich cech funkcjonalno-przestrzennych (układ urbanistyczny z rynkiem, zwarta zabudowa typu miejskiego, asfaltowa nawierzchnia ulic, kanalizacja burzowa, chodniki, oświetlenie ulic itp.)
- Posiadanie jednoznacznie wykształconego centrum
- Brak zabudowy typu zagrodowego w obszarze zwartej zabudowy
- Brak elementów funkcjonalno-przestrzennych niewłaściwych dla miast (niezwarta zabudowa, rozłogi wiejskie itp.)
2. Historyczno-administracyjne
- Posiadanie w przeszłości praw miejskich lub stanowienie ważnego ośrodka administracyjnego
- Posiadanie dostatecznej liczby instytucji pełniących ponadlokalne miastotwórcze funkcje
- Pełnienie funkcji siedziby gminy (choć nie ma w Polsce obecnie gminy z dwoma miastami, prawo polskie nie neguje takiej możliwości)
- Posiadanie herbu
3. Funkcjonalno-demograficzne
- Dotychczasowy wymóg posiadania odpowiedniej liczby ludności (2000 mieszkańców) nie jest w praktyce przestrzegany, a w ostatnich latach nie ma już żadnego znaczenia, np. w przypadku liczącej zaledwie 500 mieszkańców Wiślicy (2018 r.) lub liczącego 330 mieszkańców Opatowca (2019 r.)
- Zatrudnienie 2/3 ludności poza rolnictwem
4. Polityczne
- Poparcie lokalne (poparcie przeważającej liczby mieszkańców projektowanego miasta oraz otaczającej je gminy we wstępnych konsultacjach) – warto tu zaznaczyć, że frekwencja w konsultacjach nie odgrywa roli, np. frekwencja w Radoszycach wynosiła zaledwie 1,86% ludności, w Klimontowie 2,00%, w Pruchniku 4,06%, a Łagowie 8,70%
- Pozytywna opinia wojewody
Odzyskanie praw miejskich podniesie prestiż miejscowości, poprawi jej rozpoznawalność a także ułatwi podejmowanie większości decyzji dotyczących spraw lokalnej społeczności. Spodziewamy się też ,że wraz z uchwaleniem praw miejskich wzrośnie niezależność decyzyjna i skuteczność realizacji własnych projektów
Nie ma więc żadnych przeciwskazań, aby Chełmsko Śląskie dołączyło do listy miast w Polsce. Wystarczy, aby zawiązała się grupa inicjatywna, która doprowadzi do konsultacji i przeprowadzenia referendum w sprawie wystąpienia o przywrócenie praw miejskich. Przy sprawnym działaniu można przez rok tego dokonać, wtedy rada sołecka zostaje radą przy przewodniczącym miasta, którym zostaje dotychczasowy sołtys. Nowe miasto podlega nadal gminie, ale jest już na zasadach partnerskich, a nie wasalnych.
Czy znajdzie się grupa, która zawalczy o przywrócenie odebranych praw miejskich ? Wtedy herb będzie ponownie herbem miasta Chełmska Śląskiego.
Niewątpliwie status miasta może przyczynić się do wzrostu prestiżu miejscowości, podniesienia jego znaczenia, rangi, rozwoju gospodarczego z wykorzystaniem naszych walorów i atutów np. w dziedzinie turystyki.
Podstawą prawną przeprowadzania referendum lokalnego w Polsce są art. 4 i 170 Konstytucji RP. Postanowienia Konstytucji precyzuje ustawa z 15 września 2000 o referendum lokalnym. Zgodnie z jej brzmieniem ustalonym w 2013, mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego, jako członkowie wspólnoty samorządowej wyrażają w nim swoją wolę:
- W sprawie odwołania organu stanowiącego tej jednostki
- Co do sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej tej wspólnoty, mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki
- W innych istotnych sprawach, dotyczących społecznych, gospodarczych lub kulturowych więzi łączących tę wspólnotę
Jeżeli mieszkańcy zdecydują, aby prawa miejskie zostały im przywrócone, to jako miasto miałoby Chełmsko Śląskie możliwość starania się o fundusze na remonty, wodociągi czy gazociąg. Obecny roczny fundusz sołecki w wysokości 40 tysięcy złotych nie jest w stanie zaspokoić potrzeb mieszkańców w żadnej sferze.
Czas, aby władze gminy rozpoczęły przygotowania do przeprowadzenia referendum, które umożliwi odzyskania praw miejskich, wtedy było by to drugie miasto w naszej gminie i większe możliwości pozyskania dodatkowych środków na rozwój.
Chełmsko w obiektywie
Krótka podróż przez miejsca, które tworzą jego niepowtarzalny klimat. Zobacz ulice tętniące życiem, zakątki pełne historii i codzienne chwile, które składają się na wyjątkowy charakter tego miejsca.
Zapraszamy na filmową opowieść o mieście, które inspiruje.
Pytania i odpowiedzi
Tematy, które nurtują naszych mieszkańców, obejmują codzienne sprawy, lokalne inicjatywy i przyszłe zmiany w społeczności.
Stawki podatku od nieruchomości uchwalane są przez Radę Gminy (z uwzględnieniem rozporządzenia Ministra Finansów) i są identyczne zarówno dla miast jak i dla wsi. Nie ma więc podstaw prawnych do ich zwiększenia po zmianie statusu gminy wiejskiej na wiejsko- miejską.
Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty mające w ewidencji gruntów status użytku rolnego niezależnie od tego, czy są one położone na terenie miasta czy wsi. Wyjątek stanowią tutaj tylko grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolna, które są opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Stawki podatku rolnego uchwalane są przez Radę Gminy na podstawie komunikatu Prezesa GUS w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będące podstawą do ustalenia podatku rolnego na dany rok podatkowy.
Opłata targowa i opłaty lokalne są takie same dla miast jak i wsi. Jej wysokości zależy od uchwały Rady Gminy, która musi uwzględnić przepisy Rozporządzenia Ministra Finansów, który określa jej górne granice stawek..
Jej wysokość ustalana jest przez zarządców cmentarzy. W przypadku gminy cmentarzami komunalnymi zarządza Wójt Gminy i jej wysokości jest przez niego ustalana. Nie ma potrzeby automatycznie zmieniać jej wysokości.
Nieruchomości określone w ewidencji gruntów jako rolne, położone na terenach miast, pozostaną gruntami rolnymi, z tą różnicą, że ich wykorzystanie np. na cele budowlane będzie łatwiejsze:
- Przy sporządzaniu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy nie będzie konieczności uzgadniania projektu decyzji ze Starostą w zakresie ochrony gruntów rolnych.
- Przy sporządzaniu planu miejscowego nie będzie konieczności uzyskania zgody Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych I-III na cele nierolnicze.
Dopiero przy realizacji konkretnej inwestycji inwestor będzie musiał na gruntach I-III uzyskiwać zgodę na wyłączenie gruntów z produkcji rolnej, ale tylko od Starosty.
Nie muszą się automatycznie zmieniać stawki. Opłatę adiacencką – jej wysokości określa Rada Gminy w formie uchwały określając jej wysokość procentowo. Jeżeli nie podejmie takich uchwał nie będą stawki zmieniane.
Dodatek wiejski wnosi 10 % płacy zasadniczej nauczyciela zatrudnionego na terenie wiejskim oraz w mieście liczącym do 5 tys. mieszkańców. Wynika to z Karty nauczyciela. Tak więc te dodatki zostaną w naszej gminie. Nauczyciele nie stracą ich.
Nie zmienią się zasady pomocy gdyż jest taka sama dla wsi jak i miast. Pomoc może otrzymać uczeń w trudnej sytuacji materialnej wynikającej z niskich dochodów w rodzinie. Nie zależy ta pomoc od miejsca zamieszkania. Zasady ustalania subwencji oświatowej nie ulegają zmianie gdyż jest ustalana na podobnych zasadach na terenach wiejskich i miastach do 5 tys. mieszkańców.
Pomoc społeczna świadczona jest przez ośrodki pomocy społecznej w oparciu ustawę o pomocy społecznej i inne ustawy. Zasady,jakie obowiązują są takie same dla wsi i miast i zależne są od sytuacji materialnej i życiowej konkretnych mieszkańców. Tak więc nie będzie tu zmian.